"Ulermena errespetua da": Eder Iturraldek Iturrama Institutua bisitatu du Aniztasunaren hilabetea dela eta

2025/04/07

2025eko martxoaren 24an, astelehena, Iruñeko Iturrama BHI Institutuak informazio-saio bat hartu zuen Eder Iturralderen eskutik. Gazte transexuala da Iturralde, eta adingabe transen familiei laguntzen dien Naizen elkarteko kide aktiboa da. Hitzaldia DBHko 4. mailako ikasleei zuzenduta egon da, eta Aniztasunaren Hilabeteko jardueren barruan dago. Hezkuntza-proposamen horrek errealitate pertsonal eta sozial desberdinen errespetua eta ulermena sustatzea du helburu.

Bi orduz, Ederrek bere bizi-esperientzia, trantsizio-prozesua eta trans pertsona gisa aurrez aurre izan dituen erronka pertsonal, sozial eta legalak partekatu zituen. Saioak testigantza pertsonalak, elkartearen bideoak eta ikuspegi zientifiko eta psikologikotik emandako azalpenak konbinatu zituen, eta ikaskuntza aktiboko espazio bat sortu zuen, ikasleek zalantzak, emozioak eta ikaskuntzak adierazteko aukera izan zezaten.

Ikasleek gehien balioetsi zuten alderdietako bat testigantzaren hurbiltasuna izan zen. Askok aitortu zuten ez zirela jabetzen trantsizio-prozesuaren konplexutasunaz, ezta pertsonarengan zein familia-ingurunean izan dezakeen inpaktu emozionalaz ere. Familiaren babesaren papera topaketaren gai nagusietako bat izan zen, baita enpatiak hezkuntza- eta gizarte-testuinguruan duen garrantzia ere.

Gainera, Ederrek azaldu zuen nola eboluzionatu duen trans pertsonen eskubideen legezko aitorpenak azken urteetan, baina oraindik dauden oztopoak ere aipatu zituen: tratamendu hormonalak hasteko itxaron-zerrenda luzeak, gizarte-aurreiritziak edo familia-erreakzio zailak. Haren kontakizunari esker, ikasleek gogoeta egin ahal izan zuten oraindik dauden desberdintasunei buruz eta genero-identitatearekiko errespetuan aurrera egiten jarraitzeko beharrari buruz.

Hitzaldia amaitzean, ikasle bakoitzak gogoeta pertsonala partekatu zuen. Emaitza aho batekoa izan zen: saioa argigarria, erabilgarria eta eraldatzailea izan zen. Ikasleak eta irakasleak bat etorri ziren horrelako topaketak errepikatzeko beharrarekin, estigmak hausten eta gizarte informatuago, bidezkoago eta inklusiboago bat eraikitzen laguntzen baitute.

estua: Jone Goikoetxea, Ibai Iragi, Amaia Vicente eta Iñaki Landa García